Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2007

ΣΤΗΒΕΝ ΛΑΛΑΣ ...Ο ΕΛΛΗΝΑΣ

Ένα σκοτεινό πέπλο μυστηρίου κάλυπτε για χρόνια την υπόθεση του Στηβ Λάλας. Του Έλληνα κατασκόπου, ο οποίος παρέμεινε φυλακισμένος στις ΗΠΑ για 14 χρόνια με την κατηγορία της κατασκοπίας υπέρ της Ελλάδος. Στον κόσμο των κατασκόπων, των μυστικών υπηρεσιών και των αφανών διακρατικών συμφωνιών είναι δύσκολο να μπει κανείς, χωρίς να σκοντάψει στον ύφαλο της συνωμοσιολογίας και της ανεπιβεβαίωτης πληροφορίας. Ποιος είναι, όμως, ο Στηβ Λάλας;
Μετά από 14 χρόνια ο Λάλας είδε την οικογένεια του στην Καβάλα. Την Κυριακή, στο αεροδρόμιο της Καβάλας, είχε τη δυνατότητα να αγκαλιάσει τον γιο, τη σύζυγο και τους υπόλοιπους συγγενείς του. Λίγες πληροφορίες υπάρχουν ωστόσο για τη δράση του άλλοτε κατασκόπου. Ένας δημοσιογράφος που ασχολήθηκε επισταμένως με το ζήτημα είναι ο Αλέξης Παπαχελάς, ο οποίος μέσα από τις σελίδες της Καθημερινής της Κυριακής περιγράφει πολλά στιγμιότυπα από την περιπέτεια του Λάλας και ανοίγει τη βεντάλια των πληροφοριών για το ποιος είναι ο πολύκροτος κατάσκοπος που γύρισε από τις ΗΠΑ. Δανειζόμαστε μέρος από τις περιγραφές του κ. Παπαχελά.
Στη φυλακή…
Ο δημοσιογράφος σημειώνει ότι πρώτη φορά είδε τον Λάλας το 1993 σε δικαστήριο της Βιρτζίνια. «Έμοιαζε με αγρίμι που το κυνηγούν, που έχουν πέσει άγρια φώτα πάνω του και τώρα περιμένει την τιμωρία του με τρόμο στα μάτια του. Ήταν δεμένος με αλυσίδες στα πόδια, χειροπέδες στα χέρια του, και η αίθουσα ήταν γεμάτη από πράκτορες κάθε αμερικανικής υπηρεσίας, της Cia, του Fbi, του Πενταγώνου. Ο Λάλας τα είχε κυριολεκτικά χαμένα, δεν μπορούσε να αντιληφθεί τι ακριβώς του είχε συμβεί», τονίζει χαρακτηριστικά, σκηνογραφώντας τον πρόλογο (ή αν θέλετε κατάληξη) της περιπέτειας αυτού του Έλληνα της διασποράς.
Ο κ. Παπαχελάς σημειώνει ότι ο Λάλας δεν έτυχε της συμπαράστασης από κανέναν επίσημο ή μη Έλληνα. Τονίζει ότι βοήθεια έλαβε μόνο από την οικογένεια του και από λίγους Ελληνοαμερικανούς που το έκαναν με μεγάλο ρίσκο.
Ο Λάλας καταδικάστηκε σε φυλάκιση 168 μηνών σε φυλακή υψίστης ασφαλείας. Ο Α. Παπαχελάς θυμάται ότι εντός της δικαστικής αιθούσης «πράκτορες της Cia είχαν ανοίξει κουτιά και μοίραζαν ποτήρια, στιλό και άλλα δώρα με το σήμα της υπηρεσίας τους. Τα χάρισαν, ως σουβενίρ για την επιχείρηση σύλληψης του Λάλας, στους εισαγγελείς, τους πράκτορες του Fbi και όσους άλλους συνεργάσθηκαν μαζί τους».
Ποιος είναι ο Στηβ Λάλας
Ο Λάλας γεννήθηκε το 1953 στο Ρότσεστερ στο Νιου Χαμσάιρ. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του άκουσε τις αφηγήσεις από την πατρίδα του τη Σμύρνη από τους παππούδες του. Εκείνη την περίοδο ένιωθε όλο και περισσότερο Έλληνας, που χρωστάει στην πατρίδα του- ότι έχει χρέος.
Σε πολύ μικρή ηλικία κατετάγη στον αμερικανικό στρατό και υπηρέτησε στο Βιετνάμ.
Το κομβικό σημείο για τη μετέπειτα περιπέτεια του ήταν το 1977 οπότε ενώ ο Λάλας δούλευε στην υπηρεσία επικοινωνιών των Αμερικανών στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη, τον πλησίασε Έλληνας αξιωματικός, στέλεχος της ΚΥΠ.

Ο αξιωματικός του ζήτησε να βοηθήσει την Ελλάδα, λέγοντας του χαρακτηριστικά «βοήθησε την πατρίδα, δεν βλέπεις ότι η Τουρκία έχει τη δεύτερη στρατιά του Αιγαίου και τα καράβια απέναντί μας;». Πείστηκε και αμέσως έβγαλε απόρρητα έγγραφα για τη διάταξη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και του τα έδωσε. Με συνοπτικές διαδικασίες ο Λάλας είχε στρατολογηθεί, λαμβάνοντας ένα επιμίσθιο από την ΚΥΠ. Ο Αλέξης Παπαχελάς αναφέρει ότι «όσοι δούλεψαν μαζί του, από την πλευρά της ελληνικής μυστικής υπηρεσίας, πιστεύουν όμως πως έκανε ό,τι έκανε από φανατικό πατριωτισμό και την αγάπη του για τη χώρα των γονιών του».
Στη συνέχεια ο Λάλας άλλαξε πόστο και από τον αμερικανικό στρατό η νέα θέση του ήταν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου έγινε χειριστής των απόρρητων κέντρων επικοινωνίας που έχει κάθε πρεσβεία.
«Υπηρέτησε στο Βελιγράδι την περίοδο 1983-85 και στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1985-89. Εκεί συνεχίζει να δίνει πληροφορίες στην ΚΥΠ. Οι πληροφορίες πήγαιναν ακατέργαστες στη διοίκηση της Υπηρεσίας, στη λεωφόρο Κατεχάκη, και από εκεί συντάσσονταν ενημερωτικά σημειώματα για τον πρωθυπουργό και ενίοτε τον υπουργό Εξωτερικών, που περιείχαν μεν τις πληροφορίες αλλά συγκεκαλυμμένες και χωρίς ποτέ να ‘καρφώνεται’ η πηγή τους», τονίζει ο δημοσιογράφος.
Και προσθέτει: «Ο Λάλας περνούσε τον Έβρο, όσο υπηρετούσε στην Κωνσταντινούπολη, και συναντιόταν με έναν Έλληνα πράκτορα στον οποίο έδινε τα έγγραφα. Έλληνας πολιτικός, που χειρίσθηκε εξαιρετικά ευαίσθητες υποθέσεις, είχε αποκαλύψει στον γράφοντα ότι ‘κυριολεκτικά συγκλονίσθηκα όταν πήρα το πρώτο σημείωμα που ήταν βασισμένο στον Λάλας. Το διάβασα, δεν το πίστεψα στην αρχή και την επομένη άκουσα τον Αμερικανό ομόλογό μου να μου αναφέρει ένα ένα τα σημεία που είχα διαβάσει. Ήταν απίστευτο’».
Επόμενος σταθμός: Αθήνα
Επόμενος σταθμός του Στηβ Λάλα ήταν η Αθήνα και η αμερικανική πρεσβεία. Ο ρόλος του ήταν αυτός του χειριστή του επικοινωνιακού κλωβού του υπερασφαλούς κέντρου απόρρητων επικοινωνιών στην πρεσβεία.
«Ο Λάλας έστελνε τα χαρτιά, και αντί να τα καταστρέφει στο ειδικό μηχάνημα, τα έπαιρνε σε κομματάκια, τα έβαζε στην τσέπη του και πήγαινε στα εβδομαδιαία ραντεβού με τον πράκτορα που τον χειριζόταν, ο οποίος είχε βέβαια αλλάξει από τη Σμύρνη και ήταν αμφιβόλων επιχειρησιακών ικανοτήτων σε σημείο που χρησιμοποιούσε το κρησφύγετο της υπηρεσίας για... εξωσυζυγικές ασχολίες», μας ενημερώνει ο Α. Παπαχελάς στο κείμενο του.
Ο Λάλας είχε αποδειχθεί ιδιαιτέρως χρήσιμος για την ελληνική κατασκοπία. Όταν, μάλιστα, ανέκυψε το θέμα των Σκοπίων, βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από την ελληνική κυβέρνηση που επιθυμούσε τη μεγαλύτερη δυνατή πληροφόρηση.
«Η διαφορά είναι ότι είχε αλλάξει ο τρόπος που διακινούνταν οι πληροφορίες του Λάλας, καθώς τα ενημερωτικά σημειώματα της ΚΥΠ έφταναν τώρα μέχρι και σε υφυπουργούς Εξωτερικών. Με βάση ένα τέτοιο σημείωμα, Έλληνας αξιωματούχος στο κέντρο ζήτησε από την ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον να κάνει διάβημα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για κάποιο θέμα. Ο Αμερικανός διπλωμάτης που δέχθηκε το διάβημα εντυπωσιάσθηκε, γιατί ήταν βασισμένο σε μια πληροφορία που δεν έπρεπε να γνωρίζει η Αθήνα. Δεν έδειξε καμία ταραχή, αλλά ενημέρωσε αμέσως το Τμήμα Ασφαλείας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ», γράφει ο Α. Παπαχελάς. Ήδη υπήρχε μία ρωγμή στην κάλυψη του Λάλας.
«Αμερικανοί πράκτορες έφταναν στην Αθήνα και τοποθετούσαν κρυφές κάμερες και μικρόφωνα στα γραφεία από όπου μπορεί να είχε περάσει έγγραφο που ανέφερε την επίμαχη πληροφορία. Αμέσως αντελήφθησαν ότι ο Λάλας κινούνταν περίεργα στον κλωβό επικοινωνίας και πως έπαιρνε μαζί του απόρρητα χαρτιά. Τον παρακολούθησαν για μέρες έως ότου τον εντόπισαν στο τακτικό του ραντεβού στα Ιλίσια με Έλληνα αξιωματικό της ΚΥΠ». Ο Λάλας είχε πέσει στη φάκα...
Ο δημοσιογράφος διερωτάται πως ήταν δυνατόν η ελληνική μυστική υπηρεσία να μην είχε ομάδα αντιπαρακολούθησης για να προστατεύει τον πλέον πολύτιμο πράκτορά της.
Το γεγονός αποτέλεσε την αρχή του τέλους για τη δράση του Λάλας. «Την επομένη, η πρεσβεία τού ζήτησε να πάει επειγόντως για υπηρεσιακούς λόγους στην Ουάσιγκτον. Ο Λάλας δεν αντελήφθη τον κίνδυνο, δεν ενημέρωσε την ΚΥΠ και έφυγε, ενώ θα μπορούσε να έχει ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα. Στο αεροδρόμιο της Ουάσιγκτον τον περίμεναν πράκτορες του Fbi, οι οποίοι τον οδήγησαν σε κοντινό ξενοδοχείο για μια φιλική ανάκριση».
Ο Α. Παπαχελάς συνεχίζει: «Στην αρχή τα αρνήθηκε όλα, αλλά όταν άρχισαν να του δείχνουν βίντεο από το κέντρο επικοινωνιών, στα οποία φαινόταν καθαρά τι έκανε, ή φωτογραφίες από τις συναντήσεις του με Έλληνες πράκτορες, έσπασε. Άρχισε να ομολογεί τη δράση του από το 1977 και άρχισε η μακρά ανάκρισή του, για να διαπιστώσουν όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες πόση ζημιά είχε κάνει στα αμερικανικά συμφέροντα, πόσα κρατικά μυστικά τους ή της Τουρκίας είχε δώσει στις ελληνικές υπηρεσίες. Ο Λάλας γλίτωσε τα ισόβια επειδή συνεργάσθηκε με τις Αρχές και τους έδωσε την πλήρη εικόνα των εγγράφων που είχαν περάσει από τα χέρια του».
Την ίδια ώρα υπήρχε έντονο πολιτικό παρασκήνιο. Όπως γράφει ο δημοσιογράφος, «υπήρχαν έντονα διαβήματα προς τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη αλλά και φόβοι υπουργών του πως ‘οι Αμερικανοί θα μας ρίξουν από αυτή την υπόθεση’».
Στο κείμενο της Καθημερινής σημειώνεται ότι «ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός αναφέρει σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες του πως 'έχω το κρίμα μέσα μου γι’ αυτό που συνέβη στον Λάλας' ενώ ήταν, μαζί με τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, οι μόνοι πολιτικοί που υποστήριξαν δημοσίως την ανάγκη να τον βοηθήσει το ελληνικό κράτος ώστε να ξαναβρεθεί με τη σύζυγό του, Μαρία, και τα δυο του παιδιά στην Καβάλα».
Ο εφιάλτης του Στηβ Λάλα τελείωσε μετά την παρέλευση 14 ετών. «Χάρη στη βοήθεια του Κύπριου φίλου του Μιχάλη Κυπριανού, η ελληνική κυβέρνηση ευαισθητοποιήθηκε με πρωτοβουλία αρχικά του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Αναστάση Παπαληγούρα. Το ελληνικό κράτος με την ένθερμη υποστήριξη κορυφαίων πολιτειακών παραγόντων έκανε το χρέος του απέναντι στον Λάλας, έστω και με καθυστέρηση 14 ετών».
Ο Αλέξης Παπαχελάς, έχοντας παρακολουθήσει την ιστορία από την αρχή μέχρι και τη σημερινή της κατάληξη, σημειώνει στο κείμενο του εν είδει κριτικής για την όλη περιπέτεια του Λάλα: «Το ελληνικό κράτος απέτυχε οικτρά να προστατεύσει την πολυτιμότερη πηγή του των τελευταίων δεκαετιών, από ένα συνδυασμό ανικανότητος, κομματικών ρουσφετιών που έβαλαν τους λάθος ανθρώπους στις λάθος θέσεις και από... σκέτη βλακεία».

 
Πηγή :Thanos.K

Δεν υπάρχουν σχόλια: