Από τις πιο παράτολμες επιχειρήσεις στην πολεμική αεροπορική ιστορία είναι και η άγνωστη για τον πολύ κόσμο αποστολή νίκη που διαδραματίστηκε τον Ιούλιο του 1974 κατά την διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, αποστολή που ανέδειξε για μια ακόμη φορά το μεγαλείο των ελλήνων και την πίστη στα ιδανικά και την ελευθερία.
Ενώ η Κύπρος φλεγόταν από τις τουρκικές αεροπορικές επιδρομές, και τα αποβατικά αγήματα είχαν αποβιβασθεί στην περιοχή πεντεμιλι, η μόνη απάντηση άμυνας ήταν αυτή των ανδρών της ΕΛΔΥΚ ( Ελληνικής δύναμης Κύπρου) η οποία βρισκόταν στην περιοχή από τα μέσα της δεκαετίας του 60΄.
Την ίδια ώρα στην Ελλάδα γινόταν σύσκεψη για την ενίσχυση της δύναμης Κύπρου, και αποφασίστηκε η αποστολή με αεροσκάφη τύπου Noratlas δυνάμεων καταδρομέων. Η διαταγή εκτέλεσης δόθηκε την 21 Ιουλίου του 1974 στις 18.10. Όλα τα διαθέσιμα μεταγωγικά αεροσκάφη ήρθαν από τα αεροδρόμια στην αεροπορική βάση της σούδας στην κρητη,και αφού στάθμευσαν στον βόρειο διάδρομο οι κυβερνήτες τους πήγαν για ενημέρωση στην αίθουσα της 340 ΜΔ/Β.
Εκεί πληροφορήθηκαν για την αποστολή και την κωδική ονομασία <Νίκη>. Διοικητής των καταδρομέων της πρώτης μοίρας ήταν ο Γιώργος Παπαμελετίουκαι Υποδιοικητής ο Άγγελος Αβραμίδης .Τα αεροσκάφη αν και καταπονημένα από τα χρόνια και τις αναρίθμητες πτήσεις πήραν θέσεις και απογειώθηκαν με διαφορά πέντε λεπτών το ένα από το άλλο, έχοντας από τριάντα καταδρομείς το καθένα με πλήρη φορτίο που σήμαινε βάρος 5000 κιλών. Μόλις τα αεροσκάφη πέρασαν τα βουνά της ανατολικής Κρήτης, άρχισαν κάθοδο για τα 500 πόδια με ταχύτητα 140 knots και από εκεί για το FIR Αθηνών- Καΐρου.
Πλησιάζοντας τις ακτές της Κύπρου έβλεπαν τα Φώτα του ακρωτηρίου και έκαναν στροφή 15 μίλια νότια της Λάρνακας. Από εκεί πέρασαν από το όρος Τρόοδος με πορεία για Λευκωσία. Πρέπει να τονιστεί πως σε όλη την διάρκεια της πτήσης από την σούδα, τα αεροσκάφη πετούσαν με σιγή ασυρμάτου για να μην εντοπιστούν, με σβηστά Φώτα και με μόνη βοήθεια αυτή την εμπειρία των ναυτίλων που έδιναν την πορεία με ανύπαρκτα ουσιαστικά μέσα στους κυβερνήτες.
Πλησιάζοντας το αεροδρόμιο φάνηκαν από την αριστερή πλευρά τα πρώτα σημάδια των τροχιοδεικτικών αντιαεροπορικών βλημάτων των τούρκικων δυνάμεων, καθώς και από τις ελληνικές δυνάμεις οι οποίες δεν είχαν ειδοποιηθεί για τον ερχομό ενισχύσεων. Κάποιες αναφορές μίλησαν και για πυρά που ήρθαν από την πλευρά των αγγλικών βάσεων. Η προσέγγιση ήταν εφιαλτική, οι κυβερνήτες των αεροσκαφών προσπαθούσαν με απεγνωσμένους ελιγμούς να αποφύγουν τα πυρά, τα χειριστήρια έτρεμαν από τα οριακά σημεία που είχαν φτάσει τα noratlasκαι οι μηχανές μούγκριζαν από την μέγιστη ισχύ που προσπαθούσαν να πάρουν. Το αποτέλεσμα ήταν να καταρριφθεί το Νίκη 4 παναγόπουλος στην περιοχή της Μακεδονίτισσας παρασύροντας στον θάνατο τους 29 καταδρομεις,με μόνο τυχερό τον Αθανάσιο ζαφειρίου ο οποίος πήδηξε στο κενό λίγο πριν συντριβεί το αεροσκάφος.
Επίσης τα Νίκη 7 Δημητρός και Νίκη 10 Αδαμόπουλος έπαθαν σοβαρές ζημίες και τα πληρώματα τους τα πυρπόλησαν για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Τα αεροσκάφη που επέστρεψαν ήταν: Νίκη 1 χοχλακακης - Νίκη 10 Παπαθανασιου - Νίκη 11 Μητσαινας - Νίκη 15Πετρουλακης, τα αεροσκάφη Νίκη 6 Παπακωνσταντινου και - Νίκη 9 Στραβοπόδης προσγειώθηκαν στο Ηράκλειο ενώ στην ρόδο τα Νίκη 5 Δρακωνάκης και Νίκη 8 Τζανακος. Μετά την αποβίβαση γίνεται το μοίρασμα των πυρομαχικων,κάθε καταδρομέας λαμβάνει από 300 σφαίρες μερικές χειροβομβίδεςκαι τυφέκια μ1, πολυβολα mag και αντιαρματικά παο των 90΄.
Η δύναμη έλαβε εντολή να ενισχύσει την δύναμη της ΕΛΔΥΚ που ήδη βρισκόταν στο αεροδρομιο.Σταλθηκε ένας λόχος και όταν έγινε αντιληπτός από τους τούρκους ξεκίνησε η μάχη η οποία όμως έληξε υπέρ των ελλήνων οι οποίοι ανάγκασαν τους αντιπάλους τους σε υποχώρηση.Είναι καταγεγραμένο ως γεγονός το παρακάτω περιστατικό.Ενώ οι τουρκοι εβαλαν με όλμους εναντίον του αεροδρομίου,εν τουτοιςΤα βληματα δεν εσκαγαν με την προσκρουση τους στο έδαφος,και όταν οι Ελληνες μαχητές προσεξαν καλύτερα, αντιλήφθηκαν πωςΟι όλμοι έφεραν τις ασφάλειες τους.Αυτό ηταν μια τρανή αποδειξη για το αξιόμαχο του τουρκικου στρατού. Κατά τις μάχες στην περιοχή του αεροδρομίου, θέση υπέρ των τούρκων έλαβαν και σουηδοί κυανόκρανοι οι οποίοι άνοιξαν πυρ εναντίον των ελληνικών δυναμεων,αλλα κατατροπώθηκαν στο τέλος και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Η δύναμη των καταδρομέων παρέμεινε στην περιοχή μέχρι και το τέλος του Μαΐου του 1975 οπότε και αντικαταστάθηκε.
Η παραπάνω επιχείρηση έμεινε άγνωστη μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1990,οποτε και την έφεραν στην δημοσιότητα άνθρωποι που δεν θέλησαν να ξεχαστούν κάποιοι που με αυτοθυσία και αυταπάρνηση έδωσαν το αίμα τους για την ελευθέρια και τα ιδανικά Της φυλής μας. Ο καταδρομέας Αθανάσιος ζαφειριου μετέβη στο εξωτερικό δια να χειρουργηθεί μετά από έρανο που έγινε από τον σύνδεσμο συγγενών και φίλων αγωνιστων της Κύπρου,ενώ όλο αυτό το διάστημα ητο ξεχασμένος από το επίσημο κράτος.
Μετά από πιέσεις του παραπάνω συλλόγου προστέθηκε στα τέλη του 90΄ στο μνημείο του αγνώστου στρατιώτη η λέξη Κύπρος και αναγνωρίστηκε επίσημα η περίοδος, ως περίοδο πολεμικών συγκρούσεων, ενώ πρότινος τα θύματα αναφερόντουσαν ως θύματα του 40΄ και οι συγγενείς λάμβαναν σύνταξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Μνημείο στήθηκε στο Μάλεμε από όπου και ξεκίνησε η αποστολή με έξοδα των μελών της οργάνωσης κομάντο 74΄. Τέλος οι αεροπόροι που συμμετείχαν στην αποστολή Νίκη, Έλαβαν διπλώματα τιμής μόνον από την ένωση αποστράτων αεροπόρων.
ΑΠΟ ΤΟ http://clubs.pathfinder.gr/XANDRINOS/230321
ΝORATLAS 52-133 "NIKH 4"
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ
Παναγόπουλος Βασίλειος
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ
ΔΕΑ(ΚΔ)Τσαμκιράνης Δημήτριος
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΘΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΑΣ
Κ/Δ Ζαφειρίου Αθανάσιος(Μοναδικός επιζήσας )
NORATLAS 52-139 "NIKH 7"
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ
Κ/Δ Νόμπελης Σπυρίδων
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ
Κ/Δ Τσόγκας Παύλος